17 Aralık 2008

FRANJİPAN (FRANGIPANE)

A - Mutfakta sürekli pasta yapıldığı için haliyle tıraşlanan keklerden artan kırıntılar da bol oluyor. Asla yiyecek atmaya kıymayan biri olarak artan tüm kek parçalarını robotta çekip un haline getiriyor, buzdolabı poşetlerine koyup buzluğa atıyoruz. Kimi zaman kalan kremalarla birleştirilip minik atıştırmalıklar halinde tüketiliyorlar. Özellikle yoğun çikolata barındıran keklerden artan parçalar (un haline getirilip dondurucuya konsa bile çıktığında çözülmesini beklemek gerekmiyor) soğuk soğuk hemen kelepçeli kalıbın dibine bastırılarak cheesecake veya tartlar için taban oluveriyorlar. Bu kalan kekleri değerlendirmek adına sürekli yeni bir şeyler yaratmak (uydurmak) durumundayım. Siz de zaman zaman kalan kekleri değerlendirme konusunda zorluk yaşıyorsanız birazdan yazacağım tarif hoşunuza gidecektir.

B - Sanırım ilk pasta kitabım (annemden kalanları saymazsak) 10 yıl önce bir aile dostumuz tarafından hediye edilen Tuğrul Şavkay’ın “Tatlı Kitap”ıdır (ki hala kitaplığımdaki nadide yerini korur). Kitabın ilk 40 sayfası tatlıcılık ile ilgili yazılı bilgi ile doludur. 10 yıl boyunca hep elimizin altında olmasına rağmen 3 yıl öncesine kadar o kısma hiç bakmadım. O zamanlar benim için kıymetli olan fotoğraflardı. Çünkü gördüğüm en bol fotoğraflı yemek kitabı oydu. Pastalardan sütlü tatlılara, şerbetli tatlılardan kompostolara, reçellere, keklere, kurabiyelere kadar pek çok tarif ve her tarifin yanında kocaman fotoğrafları vardı. Kalın kapaklı parlak kağıtlı bu kitapta yer alan pasta resimleri benim için en güzel pastalardı. Yazık ki onları yapma isteğinin içimde yeşeriyor olmasını epey geç keşfettim.

C – Franjipan, Avrupa pastacılığında özellikle tartlarda sık sık kullanılan badem (veya fındık,ceviz,fıstık) ile hazırlanan bir dolgu malzemesine verilen isimdir. Hafif yumuşak sakızımsı bir yapısı vardır, bugüne kadar denemeyenler varsa şiddetle tavsiye edilir. Alışageldiğimiz krema dolgulu tartöletlerden farklı olarak bu dolgu, tart tabanı ile birlikte pişer. Krema desen değil kek desen değil.. böyle yumuşak ve lezzetli bir şeydir, anlatılmaz yaşanır.

Bu yazıyı yazmaya başlarken ne yazacağım kafamda belirgin değildi. O nedenle yukarıdaki 3 paragraf aslında benim kafamda birbiri ile alakalı iken ilk defa okuyan bir kimse için birbirinden kopuk 3 ayrı şeyi anlatıyor. Baktım ki yazı ziyadesi ile karışık oluyor ben de hemen maddeledim paragrafları. Şimdi A,B ve C’yi bir araya toplayacak açıklamayı yapıyorum:


Tuğrul Şavkay’ın kitabında ilgimi çeken fotoğraflardan biri de Franjipan idi. Ve yakın bir zamanda fark ettim ki bunca zamandır bu kitap hep gözümün önünde olmasına rağmen içinden hiç tarif denememişim. Yine bir gün artan kekleri değerlendirme adına ne yapsam diye düşünürken işte bu kitaptaki franjipan tarifinden ve fotoğrafından yola çıkarak, keklerimi de kullanmak suretiyle aşağıda tarifini bulacağınız tatlıyı yaptım. Simultane gelişen iddiasız bir teşebbüs için ziyadesi ile lezzetli ve değişik oldu. Franjipan, kek desen değil, krema desen değil.. başka türlü bir şey.. Deneyin ne demek istediğimi anlayacaksınız ve umarım siz de beğeneceksiniz.

Gerekli Malzemeler:
- Kalıbın dibine döşemek için ufalanmış kakaolu kek (ben biraz da eritilmiş çikolata ile karıştırdım)
- 75 gr un (silme olarak yaklaşık10 yemek kaşığı)
- 125 gr margarin veya tereyağı
- 125 gr tozşeker (1/2 bardak)
- 125 gr toz badem
- 2 adet büyük boy yumurta
- Üzerine serpmek için file badem (ben fıstık kullandım)
- Üzerine serpmek için pudra şekeri

Yağlı kağıt döşediğiniz kek kalıbınızın dibine eritilmiş çikolata ile birlikte yoğurduğunuz kek harcınız konulur. Bir bardağın arkasını kullanarak ya da parmaklarınız yardımı ile sıkı sıkı harcı döşediğinizden emin olduktan sonra franjipan dolgunun hazırlanmasına geçebilirsiniz.

Fırın 180 dereceye ayarlanır ve ısıtılır.

Yağ, şeker ve toz haline getirilmiş badem birlikte 3-4 dakika kadar çırpılır. Yumurtalar eklenir ve yine 3-4 dakika çırpılır. Çırpmaya devam ederken yavaş yavaş un da eklenir. Un miktarını ölçerken mutfak terazisi kullanmak en doğrusu ama eğer kaşık ölçüsü ile koyacaksanız lütfen silme olmasına özen gösterin. Hazırlanan bu harç kalıba (kekin üzerine) dökülür. Üzerine file bademler serpilir ve fırına konulur. Franjipanın üzeri kızarıp hafif kahverengileşmeye başlayana kadar yaklaşık 15 dakika kadar pişirilir. Tel ızgara üzerinde soğutulur, son olarak üzerine pudra şekeri serpilir ve yanında güzel bir kahve ile birlikte afiyetle yenilir.


Benzer bir franjipan dolguyu zaman zaman minik tartöletlerin içine koyup vişne, armut,vs de ekleyerek yapıyoruz. Bu tarifi Yemek.name’nin eski sayılarının biri için yazmıştım. Hazır yeri gelmişken Hanimiş içinde de yer alsın istediğimden onu da ekliyorum.


Franjipan Tartölet için gerekli malzemeler:

-200 gr fındık
-2 adet yumurta
-150 gr tozşeker
-50 gr tereyağı (oda ısısında)

Fındık ve tozşekeri mutfak robotunda birlikte toz haline getirin. Birlikte çekilmesinin sebebi fındığın toz haline gelirken çıkaracağı yağın şeker tarafından emilmesini sağlamak. Daha sonra mikser yardımı ile tüm malzemeyi yumuşak, homojen bir karışım halini alana kadar çırpın. Dolgunuz kullanıma hazır. Sevdiğiniz bir tart tabanı tarifini bu sefer minik kalıplarda hazırlayın. Kalıba yaydıktan sonra franjipan dolguyu da üzerine koyun ve 180 derece (önceden ısıtılmış) fırında tart tabanı ile birlikte üzerleri hafif kızarana kadar pişirin. Afiyet şeker olsun.

17 yorum var:

saniyesultan dedi ki...

DEĞİŞİK BİRŞEYE BENZİYOR DENEMEK GEREKECEK.ELLERİNİZE SAĞLIK.

Adsız dedi ki...

Sevgili Hocam ellerine sağlık. değişik bir dolgu - hazır tart tabanım var onların içine denicem.
tarifte -- Yağ, şeker ve toz haline getirilmiş badem birlikte 3-4 dakika kadar çırpılır. demişsin ama malzemelerde sadece üzerine kullanılacak badem var.(kaç gr toz badem kullanmak gerekir.)

fidaneli dedi ki...

hocam ellerıne sağlık.. yalnız bende lezzetdurağı arkadasımız gıbı anlayamadım.. atlamıssın sanırım.. toz badem kac gr olacak??

sevgıler

FİGEN KARAVAŞ dedi ki...

Işıl cım canım,
Once senden bir haber almak cok hos ozledim resmen sizi:)

Bende aynı soruları soracagım arkadaslarım gibi toz badem olcusu nedir canım benim.

Mutlaka deneyecegim tam benlik gorunuyor ellerine saglık.
sevgiler,

Figen

Adsız dedi ki...

Bunu da deneyeceğim değişik bir lezzet olmuş ama cheesecake için arta kalan kek fikrini çok sevdim. Bisküvilerle tereyağını karıştırıp hazırlamaktan hiç hoşlanmıyordum. Enkısa zamanda bir de kek ile deneyeceğim.
Ellerine sağlık.

http://www.hayatintakendisi.com

Adsız dedi ki...

Sevgili Işıl
Harika görünüyor, ellerine sağlık. Kesinlikle denemeyi düşünüyorum.
Yalnız aklıma takılan bir şey var, 10 yemek kaşığı=75 gram un ölçüsü doğru mudur? Yaklaşık 5 kaşık un 1 su bardağı oluyor ve yanlış hatırlamıyorsam 1 su bardağı un da 150 gram civarı geliyor . Bu durumda 300 gram un kullanacağız gibi bir hesap çıkıyor. Bu anlamda biraz kafam karıştı, vakit bulunca açıklayabilirsen sevinirim.

hanimiş dedi ki...

Ah ki ne ah.. En önemli malzeme zaten bu "toz badem". Ben de unutmuşum onu malzeme listesine yazmayı, hemen ekledim. Dikkat ettiğiniz ve uyardığınız için teşekkürler. Sevgili çekirgelerim Vildan ve Fidan siz özellikle göğsümü kabarttınız.

Nüket merhaba, yine benden kaynaklanan bir eksik anlatım olmuş. Dediğin gibi dolu dolu tepeleme konduğunda 5 kaşık un 1 bardak eder. Ama burada "silme" yazmalıydım ben. Uyarın için teşekkürler hemen ekliyorum bu önemli hususu tarife. Silme konduğunda bir kaşık un ortalama 7-7,5 gr kadar edecektir. Tabii her zaman için mutfak terazisi ile ölçüp koymalı.Ama herkesin terazisi olmayabileceğinden bu şekilde de yazmaya gayret ettim.

Adsız dedi ki...

Işıl,
Açıklamaların için çok teşekkürler,
artık bu tarif kesin olarak ve gönül rahatlığıyla denenecek:))
Sevgiler

FİGEN KARAVAŞ dedi ki...

tarif şimdi ortaya çıktı Işıl cıgım:)
Bu tarifin dolgusu sanırm benim Zebcefilli Badem Kurabiyelerime benzeyecek inanılmaz bir lezzet oluyor haklısın !
Hemen denenecek,
Eline saglık tekrar.

sevgiler
Figen

Seda dedi ki...

bademli tatlara bayılırım en kısa zamanda deneyeceğim

Bir Dilim Düş dedi ki...

Değişik ve lezzettllliii daha ne olsun?

Sevgiler,
Evren

Adsız dedi ki...

canimcim ellerine saglik yine masallahin var
acaba ben bunu yilbasi gecesi icin yapsam uygun olurmuy diye dusunuyorum suan
birde sorum olacak tabani icin olan kekin miktari nekadar olacak acaba:))

simdiden tesekkur ederim bitanem
öpt

www.yenitadlar.blogcu.com

Adsız dedi ki...

selamlar ve sevgiler

emeğinize sağlık..

badem ununu istanbulda en uygun nerden temin edebiliriz. yardım rica edebilirmiyim.

tşk
asu

bir dilim bir tutam dedi ki...

Her yeni yil,
tazelenen umutlarin,
cogalan sevgilerin habercisidir.
2009 yili da böyle olsun,
ama
hep güzel olsun.
NICE GÜZEL YILLARA
Sevgilerimle Serap

masalmutfagi dedi ki...

Yeni yılın Kutlu olsun Işılcığım . Güzel bir yıl geçirmen dileği ile...

Adsız dedi ki...

sevgili asu
badem ununu bende bulmakta zorlandım.badem kendim çeksem dedim un kıvamında olmuyor.ama sonra metro gross markette apa marka olarak buldum.eğer yolun düşerse ordan alabilirsin.
sevgilerle kal

Adsız dedi ki...

merhaba ben meral sizi beğenerek takip ediyorum.oglumun 27 kasımda doğumgünü için pasta yapmaya karar verdim ve denemek için sizin tariflerinizden seker hamuru kaplamalı pasta yaptım asıl pastayı haftaya yapıcam sizden ricam bloguma bakıp dogru yapıp yapmadıgımı yada bir yerde hata yapıp yapmadıgımı söylemeniz yorumunuzu heyecanla bekliyorum.